Nazwa obiektu: Hala targowa
Inne, zwyczajowe/ potoczne nazwy obiektu: Rajszula, Jatki, Senior, Radomskie Sukiennice
Adres obiektu: Plac Jagielloński 8
Czas powstania obiektu: 1898 r.
Projektant obiektu: August Zalewski – architekt miejski
Zleceniodawca obiektu: Magistrat Miasta Radomia
Opis obiektu: Jest to budynek podpiwniczony, parterowy, ukształtowany na planie prostokąta z trzema ryzalitami, których umieszczono wejścia do budynku – łącznie 5, z dwoma wieżyczkami na ryzalitach bocznych. Wnętrze hali dzieli się na trzy nawy, podtrzymywane rzędem żeliwnych kolumn. W każdej z naw znajdowało się pierwotnie 12 jatek przygotowanych do sprzedaży mięsa. Hala targowa swoim kształtem przypomina bazylikę. Obiekt wpisany jest do rejestru zabytków nr 158/A/82 z dnia 18.03.1982 r. i z dnia 16.07.1993 r.
Historia obiektu: W roku 1875 władze miejskie postanowiły poprawić warunki handlowe w mieście. Targowisko zlokalizowane przy ulicach Wałowej i Podwale zdominowane było przez handlarzy pochodzenia żydowskiego. Postanowiono zorganizować drugie targowisko na byłym placu ujeżdżalni koni zwanym z niemieckiego “Rajtszulą”. Pierwotnie władze miejskie nie myślały o budowie hali targowej, handel nadal odbywał się na wolnym powietrzu. W 1893 r. władze gubernialne poleciły prezydentowi miasta opracować projekt zagospodarowania nowego placu bazarowego. Decyzję tę uzasadniano tym, że należy podnieść warunki handlu oraz, że mieszkańcy powinni mieć wybór targowiska na którym się zaopatrują podstawowe produkty spożywcze. Nie wykluczone że był to także wyraz antysemityzmu rosyjskich władz gubernialnych. Władze miejskie na polecenie władz gubernialnych zareagowały dopiero trzy lata później. Plac wybrukowano, a w sierpniu 1896 r. August Zalewski przedłożył plany budowy hali targowej. Nie wiemy ile trwała budowa hali. Do naszych czasów zachował się protokół odbioru z 1898 r., sporządzony przez komisję techniczno-budowlaną, w którym stwierdzono, że budynek “nadaje się do użytku”. Początkowo handlowano w hali głównie mięsem i jego przetworami, do wszystkich stoisk handlowych doprowadzona była woda. Z czasami okupacji związany jest ciekawy epizod z dziejów hali targowej, kiedy to nad prawidłowością … kiszenia się kapusty w tutejszych piwnicach czuwał młody Andrzej Wajda. Plac Jagielloński, na którym znajduje się hala targowa, funkcję handlową pełnił do początku lat 50. XX wieku. Po II wojnie światowej hala przeszła na własność Państwowego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego. W 1948 r. została gruntownie zmodernizowana i umieszczono w niej Państwowy Dom Towarowy “Senior”. W roku 1995 nabył halę prywatny przedsiębiorca, który po przeprowadzeniu generalnego remontu przywrócił hali pierwotne walory architektoniczne. Dawna Hala Targowa nadal pełni funkcje handlowe jako Dom Towarowy “Senior”.
Literatura, źródła:
J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 81.
Dodaj wspomnienie