Nazwa obiektu: Pałac Karschów i Wickenhagenów
Adres obiektu: Plac Konstytucji 3 Maja 5
Czas powstania obiektu: 1881-1882 r.
Projektant obiektu: nieznany architekt, pracami budowlanymi kierował Rudolf Meyer
Zleceniodawca obiektu: Teodor Karsch (1843-1903)
Opis obiektu: Monumentalny trzykondygnacyjny budynek o mansardowym dachu z iglicami, z fasadą o cechach eklektycznych. Wybudowany na planie wydłużonego prostokąta. Pałac Karschów nawiązuję wystrojem zewnętrznym do renesansu francuskiego. Jego pałacowy charakter podkreślają bogate dekoracje elewacji: balkon nad bramą wjazdową na podwórze podtrzymują dwa Atlanty, obramienia okienne posiadają ozdoby w postaci kariatyd, parter budynku jest boniowany. Na przełomie XIX i XX w. na szczycie fasady znajdowała się grupa rzeźb (prawdopodobnie wyobrażenie bogini sprawiedliwości – Temidy) niezachowana do naszych czasów. We wnętrzach znajduje się reprezentacyjna klatka schodowa – marmurowe schody i bogato zdobione żeliwne balustrady oraz piękne sztukaterie w pomieszczeniach (widoczne między innymi w pomieszczeniu Apteki). Pałac posiadał 150 pomieszczeń i na przełomie wieków XIX i XX był to największy budynek w Radomiu.
Historia obiektu: Pierwszym właścicielem pałacu był Teodor Karsch radomski przemysłowiec pochodzenia niemieckiego. Karsch był najbogatszą osobą w Radomiu, był właścicielem garbarni, cegielni, huty szkła, wspierał finansowo (mimo że był ewangelikiem) budowę Kościoła Mariackiego w Radomiu i budynków Towarzystwa Dobroczynności przy dzisiejszej ul. Kelles-Krauza (Dom Pracy św. Rodziny). Karschowie zamieszkiwali I piętro budynku, na parterze znajdowały się lokale usługowe, pomieszczenia na II piętrze wynajmowano. W latach 1882-1894 w budynku mieścił się Sąd Okręgowy. Na parterze znajdowała się Apteka Feliksa Łagodzińskiego (który ożenił się córką Teodora Karscha, Janiną) oraz Cukiernia Bolesława Przybytniewskiego. W roku 1900 właściciel apteki Feliks Łagodziński uruchomił w oficynach pałacu pierwszą w zaborze rosyjskim Fabrykę Preparatów Farmaceutycznych i Galenowych, napędzaną maszynami parowymi. W okresie międzywojennym płac zamieszkiwali potomkowie Teodora Karscha – Łagodzińscy i Pinnowie. W czasie okupacji niemieckiej rodziny właścicieli zostały wysiedlone, a w pałacu umieszczono biura niemieckiej Kolei Wschodniej (Ostbahn) oraz inne urzędy niemieckie. Po wojnie pałac nie wrócił do prawowitych właścicieli, został oficjalnie przejęty na własność państwa w 1955 roku. Na parterze mieściły się lokale usługowe w tym upaństwowiona Apteka Łagodzińskich, lokale na piętrze zajęli lokatorzy z kwaterunku. W 1993 roku prawowici właściciele odzyskali nieruchomość.
Literatura, źródła:
J. Sekulski, Encyklopedia Radomia. Nowe Wydanie, Radom 2012.
Dodaj wspomnienie